Lu grand confinament, o b’etot la confinhada, segond coma v’autres disetz, es ‘chabat desempuei ‘na mesada, jurtà çò que fau per far ‘na fòrma de… jornau de quò que chasque còp de fiu me fai contar.
Au trabalh
Res de chamjat, sauv que l’un daus collegas a paur de crebar totas las cinc minutas. Adonc, eu vòu pus toschar lu boton de la lumira, un vòu pus maniar las ponhadas de las portas… eu me raubet mesma mos gants que normalament deurián estre usats per cas qu’un detector « nucleari » siguesse esbolhat (parlarai un jorn d’aquel afar).
Mesma quante eu marcha sòu sus la rota, eu porta sa masqueta. Desjà qu’eu ‘viá paur dau solelh, de la plueia, dau vent, de la nevia… lu virus lu manhet ad un punt que me prenguí mai de 10kg, se ne’n perdis 10, sens estre gras avant.
Coma eu cranh per sa vita, la prumièra setmana de desconfinament, eu venguet ne’n becana. Tot un afar. Coma coneisse un pauc lu chamin, li faguí ‘na carta.
Bon, lu prumier jorn, eu l’oblidet e passet per la granda rota (l’anciana RN20, mai doas vetz doas vias), sens fuòc davant e darrier, sens gileton jaune o orange, sens casque, sens frens, lu cuòu pausat sus ‘na meschaënta becana mau reglada.
L’enser, li montret lu chamin dins los buescs… mas lu lendeman, eu trobet moien de se pardre una vetz de mai. Pertant, segre lu ralh de l’ancian aerotren es pas mauaisat, afe, me songe.
Tòrne li montrar lu chamin, li balhar daus reparís, e, ‘gaití coma eu fasiá de la bicicleta que mai mon « vélo-bobo-quinoa », quò me manhava de pedalar dins lu voide. Monsur eria las mans crosadas sus lu guidon, çò que fai que dins las quitas descentas, eu pedala « cool ».
Per tot dire, eu es contra beaucòp de chausas, mai-me-tot mas me vive pas dins un monde de sufranças, se, lu monde es ligat contra se dau mandin d’aici lu ser. Pòde pas dire lu nombre de vetz que l’escotí ronhar contra los esquipaments per las becanas, que quò costa de la moneda, que qu’es contra los comercís… aquò sens obludar que monsur se fai aidar de la veitura de quauqu’un de chas se, que autrament, eu marcha o bicicla.
Mas, ‘na vetz montat sus la becana, eu eriá contra los que marchan et contra las veituras.
I a dau monde entau !
- Parlí d’aquela fòrma de becan’escòla aquí sus mon quasernet (>fr).
Sus ‘na becana, mon collega fai un pauc coma dins ‘queu filmonet.
‘Tenci’, dise res de chamjat per lu trabalh, n’autres an dau geu, de las masquetas e fan ‘tenci’ a las damandas de las practicas.
Per eisemple, i aguet ‘n estructura de suenhs que faguet sinhar 4 papierons a un de nos technicians, un per lu geu, ‘n’autre per lu masca, per los gests e un per lu fach que eu deu menar son credon. Pensatz, ‘na vetz dins lu cabinet, beleu 20 personas apres esperar un « rendez-vous », degun de mascar…
Los veisins
Aura que podem surtir, surtem.
Pòde pas comptar lu nombre daus merchands dins ma rua que me parleten de las pistas pinturada per un temps, sus un pont e sus los bolevards. De creire que qu’eriá me que tenia lu mangle.
Afe, aura las son ‘quí, merces lu trabalh dau colectiu « velorucion » (>fr), que d’un còp, aidat per lu solelh, ‘na montada de 50 % dau nombre de ciclistes se balha a l’observaci’ sus lu pont. E qu’es pas ‘chabat.
Dise pas que la bicicleta es la sòla responsa, mas, ela es aquí per far « lu trabalh » e autant aprofeichar d’una ciutat sens grand releu, aprofeitar dau beu temps per se chamjar un pauc. Dins d’autres païs saugueten far s’esvenlar la part modala de la veitura.
Per cas que v’autres aiatz daus goiats, o de las goiatas, o los dos, i a aquí un tipe que montra coma fau far (>fr), e podetz segre los conselhs, son daus bons.
Entau fasent, mai ‘quel afar de gests « clidon », mon veisin vòu pus prener lu tramvia.
Autravetz, coma fau dire, eu biciclava un pauc sus 1km, montava dins lu tramvia, puei davalava per ‘chabar d’arribar au trabalh mens de 2km. Aura, per un pauc mai de 5km, eu vouguet far tota la rota mai ‘na vielha becana « per vilaud », una ente i a nonmàs ’na vitessa.
Eu me damandet dins un prumier temps mon vetete… sauv que ai p’un piau de vetete. Çò qu’eu creu estre un vetete es res mai que ma randonosa, JanD’Auvernha (>òc). Vòle be creire que ’la semblesse un pauc un « comun » vetete, mas querraque, l’esquipament est pas lu mesma.
Li eispliquí que non pas « ‘na randonosa fajada dins l’Auvernha bela », ‘nava li balhar mon « vélo-bobo-quinoa », BluaMarko. Aquò, mai lu pitit res per portat sa biaça. BluaMarko es ‘na bona becana per la ciutat (mesma la campanha, fase 60km sens peinar), i a solament que las vitessas son acatadas dins la roda e que per freinar, fau pedalar dins lu sens arrier. Aquò sens parla aquí, chas Joanna sus ‘na becana (>fr) que faguet ‘na virada d’un bilhet dins la linga daus anglès.
Fin finalament, quinze jorns apres, lu « vélo de bobo » li plai mai-que-tot, d’enquera mai lu sistemi per se ‘restar, emai lu cadre siguesse un pauc grand per se.
Me trufí un pauc de se, per lu costat « bobo-quinoa », e coma eu me damandet quantben la valava, li disí. Me fauguí li tornar eisplicar que BluaMarko eriá prestat per res, que anar mai ‘na bicicleta de qualitat fai de l’eisperiança de la rota ‘na poësia, ne’n res ‘na sufrança… un pauc tot çò que mon collega pòt/vòu pas comprener.
Au subremerchat
Coma fase d’enquera las perverci’s per ‘n’amija, ‘la que me faguet ‘chaptar de las chausas que fan pas pertidas de mon ‘nivers comun. Afe, aquò me tuet pas e dès la desbuta, ‘m’eriá jurat de pas ‘ver de jutjament sus las perverci’s daus autres.
Adonc, l’autre mandin, veiquí qu’un tipe avant de paiar fai coma ‘na monstraci’ daus gests : un pauc de geu, dessus, dedins, d’intre los dets, e vei-me-quí apres far mon codí… e lu tipe suert. Dins lu subremerchat (pas ‘na granda surfaça, i a nonmàs 3 caissas) dos goiats saludan. Lu tipe tòrna rintrar e ditz :
— Ai obludat mos eifants aquí !
Forçament, lu monde eria un pauc apres rire, mas fau dire qu’apres lu cinemà qu’eu faguet. E lu caissier de dire :
— Atz obludat la vòstra biera maitot.
Per lu còp, quò faguet franchament rire lu monde, non pas per se mocar dau tipe, coma ‘na liberaci’.
(de segre)
