Coma sei pas demest los que van toschar gròs per lu concors dau « lector dau Vau », balhe aquí mon pitit teiste. Dueinan, i tornarai, de segur.
_____
Los ostatges erián lechadiers
Tot destombat, lu jau de la giroleta virava e revirava coma un beu diable dins las ventadas de l’Autan. « Bau ! » un bruch coma un còp de fusilh veniá de se far auvir sus la plaça de l’egleisa de Briguelh*. ‘Na petarrada vista seguida d’un bruch de veire que s’esbocina « bradadau ! »
Davant la gleisa, l’aër eriá d’enquera charjat d’aqueu bruch, nonmàs bon per ne’n essorlar tot lu canton, que la pòrta d’una meijon se dubriguet e laisset surtir ‘na man ‘trapar un goiat apres jugar a far daus pin-pons mai ‘na veitura roja. Ad un autre ostau, los contravents fugueten barrats còp-sec. ‘Quò montava brun dins los ciaus per delai los tuquets*.
Guilhemeta aguet tòst traucar la p’ita plaça que la petada veniá de chas ilhs, ‘na petada granda de bana coma una cridada bela daus goiats.
— Migretz pas, Charlòta, Malik vai lu tirar d’aquí. Aiatz fisança !
‘Qu’eriá beleu la vintena vetz que la bona amija disiá quò-quí per assegurar la paubressa qu’avieisava, un mochador a las pòtas, la cosina d’ente s’eriá eschapat lu bruch. Totas doas erián ‘catadas a quauques metres de l’endrech ente se jugava lu drama : Enzo-lu-raschòs gardava ne’n ostatge un goiasson.
Çò que poviá far un goiat a las quatre oras de l’apres-mieijorn ad aquel endrech ? Degun semblava ò saber. Tot çò que lu monde teniá per segur, qu’es que l’Enzo eriá enrabiat.
Enzo aviá gaireben jamai ‘gut de chaënça dins sa corta vita. Daissat per mòrt dins ‘na chavada* per sa maire, son paire qu’eriá pertit sans jamai aver balhar d’adreiça, fin finalament, jòune adulte, eu aviá estat adoptat per ‘quilhs gents dins lu vilatge. ‘Questa familha fuguet bona per lu Enzo, tota plena d’amor, ela li balhet de l’educacion, mas, quau siàia, l’òdi de l’umanitat continuet de frutjar jorns apres jorns dins lu seu cur nafrat, tots los jorns un pauc mai, coma toschat per lu diable.
Malik, la novela testa de la poliça locala deviá aura menar l’afar, e mai-que-tot, portejar l’eifant. Per un còp que quauquares se passava dins lu canton faliá que ‘quò siguesse la fauta a ‘quela ronha d’Enzo.
— Laissa surtir l’ostatge, Enzo ! Fai te preisonier ! Cridet-eu tras la pòrta. Pòdes ne’n surtir sens prejudicís ! Te fau nos dire çò qu’esperas de n’autres.
P’un bruch s’eschapava de la cosina.
La plaça dau vilatge eriá voida, banhada dau solelh d’un apres-mieijorn d’aust. Solas las rapietas avián l’eime de se montrar. Lu jau de la gleisa eriá de virar au vent, dau naut dau cluchier, dins un bruch òrre qu’auriá espaurit ‘na torna.
— Vos enmalicietz pas, Malik vai tirar d’aquí vòstre nanet.
— Perque eu se troba au mitan de tot aquò, purava la Charlòta, perque ?
— La destinat, aures… podem res i far, cò-diguet per l’assuausar Johana.
La bona amija se sonjava pertant que per fòrça de daissar far los goiats, un jorn, vos minjan la sopa sus l’eschina. De que que ‘queu-d’aquí fasiá dins ‘na cosina, a las quatre oras de l’apres-mieijorn, esmai siguessem un dimercres. Afe, ‘mercres o pas ‘mercres, degun zò sabiá. Aquò chamjava grán res dins l’afar, aura, faliá paiar l’òia* d’una meschaënta educacion.
Las gents s’interrojavan quante un bruch se faguet entendre dins la peça. Coma dire, un bruch tant agradiu que las sonoritats d’un chabretaire apres far los reglatges per sa musica. Malik taschet de ‘gaitar per lu trauc dau barrador quò qu’eriá. Eu aperceguet l’armarí de las confituras, duberta.
— Los ‘vieise davant… n’i a un chause apres botjar… non, pas ‘quò !
— De que qu’ilhs fan ? Damandet Charlòta.
— Lu bruch deviá estre lu de la pòrta de l’armarí, e aura, non, non, pas aquò, Enzo es ‘trapat de trempar…
« Mas, de que que se passa aquí ? De que qu’es ‘queu roje d’empertot ? De que que v’autres setz apres far dins la cosina ? ‘Natz jugar alhors ! » quò-cridet Guilhemeta mai ‘na gròssa votz darrier los eifants, per los espaurir, resmai.
De las faças sangbegudas se torneten endevers la maira espofida de rire, de las faças bassez surpresas per l’imprevuda. Johana, sa filha de 9 ans, Charlòta mai Malik los filhons daus veisins erián apres jugar au raubaire e la poliça coma Lucas, son darnier de 7 ans. Un Lucas un pauc embrenat, que teniá dins sos braçs un margaud enconfiturat a la tomata mai-s’etot, lu Enzo. Lu margaud miaulet una vetz, coma per se desfendre per avança.
— Qu’es Enzo que faguet davalar e petar lu topinot de confitura ! Digueten de consent los goiats, las mans plenas de confitura.
— N’autres erián menaçadas per Enzo-lu-raubaire, contet Johana. Aürosadament lu comissari Malik venguet per nos sauvar.
La maire s’espofidet de rire davant los eifants que se meteten de rire ilhs-tot.
Pres las mans dins un topinot de confitura mau cuecha, o beleu de la confitura fermentada, marchatz saber, l’istòria se terminet agradivament per lu gostar.
Lucas aprofeitet dau momint per gietar lu margaud per la fenestra.
⁂
Lu margaud se viret, miaunet ‘na vetz de mai e se metet de ‘gaitar l’ombra dau jau picat sur la gleisòla. Sus lu balet*, l’ombra virava sos lu soleilh e tornava virar au vent. Aquò li ne’n balhava.
— Un jorn, semblava-t-eu se sonjar, ‘quela-quí de jalinaria, ‘la vai i passar !
_____
* Briguelh es una comuna situada dins lu departament francès de la Charanta.
* Los tuquets son de las colinas.
* Una chavada es un fossat.
* Paiar los pòts cassats.
* lu balcon.
