Un daus prumiers comercis ente ‘ní, ‘na vetz passat lu grand-confinament, fuguet la librariá. De segur i aguet maitot lu merchand daus vestiments que de minjar tròp es bon per se far petar los bedeus e las malinas, i aguet maitot lu merchand de becana, mai per aidar los autres que per besonh, afe qu’es entau, e, la librairia.
La librairia es un luòc ente aime me pradelar, me pardre.
D’estre barrat faguet que prenguí lu temps d’escotar quauquas emissi’s dins lu pòste, e forçament, ‘quò me balhet enveia de ‘chaptar las òbras que lu monde parlava. Tot parrier, descharjí daus filmes, e, sei aürós de poder legir los libres d’ente son tirats.
Adonc, de la legida passat, o passada, la confinhada, un pitit bilhet coma per barrar l’eschapada sens botjar (>òc-Rapieta)
« Guerra a los qu’esbolhan » – Victor Hugo
Lu temps dau confinhadís, dins la librairia prengueten plaser de chamjar tots los raijons de plaça, a l’esprès per que los pitits vielhs coma me siguessen parduts e, de sonjar ‘chaptar un libre de sciença-ficcí, dins la mesma familha que quilhs-quí (>òc-Rapieta), achaptatz un livre dau pair Hugo, sans ò saber, zò voler nimai, mas, i a pus greu dins la vida.
Un tot-pitit tot-pitit libreton que per dire verai, son dos articles amassats per far un libre. I a ‘na « note sur la destruction des monuments en France » seguit de « guerre aux démolisseurs ». Dos articles ente Hugo se montra fòrt conservator, mas lu personatge es pas talhat d’un blòque. Legit de bana coma las actualitats me fai dire qu’eu seriá pas dins lu camp « dau ben » aüei, mai ‘queu libreton ; de segur, qu’es maitot dau monde coma se que saurian beleu dire, beleu trobar los mots per dire, quò que vai pas.
‘Tenci’ fau ò tornar dins son temps, e, coma de costuma, sabe gran coma auriá fach a la mesma espoca, e dire aquò, ditz res sus çò que pense de l’actualitat.
« 40 poëmas còrts per ‘na longa separaci’ » – Nedim Gürsel
Veiquí lu asard d’una taulada que la tematica eria « la Turquia ».
Nedim Gürsel passa son temps dintre París d’un costat e Istambol de l’autre. Eu escriguet quauques 40 libres, que queu-d’aquí es la resulta d’una separaci coma ‘na femna, separaci’ d’estre ‘nat viure de l’autre costat de la mar granda.
Los poëmas, coquins per pas dire erotiques, son pitits, de la talha d’un haiku, e aquò es per me plara. Son illustrats per de « las encras » dau Luc Vigier.
Par la fenêtre ouverte
Je te vois nue
Dans une forêt de béton
que n’en veiquí ‘na virada personala :
Per la fenestra duberta
Te ‘viese, nuda
Dins un buesc de betum
« Chronicas de Març » – Ray Bradbury
Lu libre d’ente es tirat lu filme dau mesma nom, e, per tot dire, lu libre es de la mesma vetz, mielhs, mai riche dins la culhida de personatges, de fachs contats, e, d’un autre costat, quante los obgiers son descrichs, vertadierament, qu’es despassat ; per ò dire autrament, los obgiers son datats de las annadas d’escritura (annadas 1950).
De segur, çò que balha la sabor es dins los biais d’estre de las gents, que per mai d’un, ilhs van sus Març per tornar viure la vida menada sus Terra. Dins lu libre, coma dins lu film, i a maitot de pinturadas las paurs d’aquelas annadas 50 mai 60 (dau sègle XX).
Un libre fòrt agradiu (revirat de l’anglès de las americas per Jacques Chambon & Henri Robillot).
Dins la mesma meijon, e dau mesma autor, ‘chaptí maitot « Fahrenheit 451 », e tornarai ne’n parlar ‘quí lu momint ‘ribat.
« A l’endòsta de l’endòl » – Lionel Laborda
Ai desbutat ‘queu bilheton de parlar de çò que lu pòste pòt balhar d’escotar. L’ai desjà escrich aquí, i a « En Ondas » totas las setmanas.
L’emissi’ se passa alentorn d’una tematica, d’una encontra, e, l’emission es « sonorisada » per de las musicas, mai d’una vetz novelas, dins lu sens de modernas, e aquò per un trabalh tant sus la linga que sus los instruments…
I aguet doas emissi’s coma lu Lionel Laborda, la prumièra aquí dins ‘queu liam (>òc-Hadiu) e la seconda dins ‘queu-d’aquí (>òc-Hadiu). Forçament, ‘chaptí lu libre.
Un pitit libre ente son persentats 35 teistes, dins las dòas lingas occitana & francesa, sauv una vetz ente lu poëma es nonmàs ne’n francès. I a 3 chapitres, 3 copilhatges per aregropar los poëmas segond ‘na mesma tematica, mas aquò vòu pas dire tres pertidas completament desparieras.
- Lu prumier chapitre « Jansemin » me faguet pensar a los que chantan lu « blues ». I a beucòp de languissament dins çò qu’es escrich.
- Lu second « desfís d’Aristolòquia » se persenta coma ‘na vuda nauta sus los afars dau monde, ‘na vuda mai ‘n’analisa, e la resulta es ‘na fòrma de « conselhs » que porian estre balhar d’un ainat ad un goiat. Conselhs dins lu bon sens dau mòt, pas un cap coma porian l’estre los d’un regent.
- Lu darnier chapitre « saxifraga deu desespèr » conha ne’n ela, ne’n defòra de la fin dau monde apres ‘ribar, un costat « spirit of Jan dau Melhau inside », un certan punt de vuda sus lu monde. Fau anar ben per poder ò legir.
De notar que l’adaptaci’ francesa es estada facha per Mayo.
Le silence des gens de rien
Les déchets avancent
Et vont et viennent
Comme bagage les accompagnent
La parole le silence
Puis ils glissent lentement
Jusqu’au monde de derrière […]
Lo silenci deus hreiterós
Las dèishas que caminan
E que van e que tornan
Com bagatge e’s hèn seguir
La paraula lo silenci
Puish qu’esliupan a plaser
Dinc au monde de darrèr […]
De ‘chaptar directament, qu’es mai aisat, chas l’esditor Per Noste (>òc)
Per ‘chabar ‘queu bilheton, un pauc de propaganda per l’operaci’ « je soutiens ma librairie », dins un darnier liam (>fr).
