§14 – ‘Vendres 7, apres marendar

Alan lancet dins la direccion dau Piarron :

— Per nos calar, vau mielhs un estomac plen qu’una rauba trobada a Sent Brecí !

— I a mai d’una chausa que vau mielhs aver qu’una autra, per eisemple « vau mielh un chen que troba que dietz que charchan » e per aura, aimariá ben estre un chen per trobar, perque dins aquel afar, nos manca lu bocin lu mai important. Coma diguet Sonià de te, a v-òc-es, l’estaracademician, adonc, coma tu semblas aimar far l’estaracademician, « vau mielhs bon baston per marchar que meschaënt companhon ». Vau comandar per lu càfe, ne’n prenetz un chasqu’un ? Un decafeïnat e un tè per te, òc !

— Sonià, dija me, qu’es quò qu’aquela istòria de roman.

— Ò Silvana, crese que me sei atalat a un afar tròp gròs per me. D’alhors, qu’es la rason per laquela aiá damandat au Alan de venir ‘mecres, coma policier, sens iò voler, quò devenguet la rason perque setz aquí. Veiquí, de’n prumier, lu temps d’una competicion internacionala, una competicion ente i a res de ganhar, dins una mesada nos fau escrire una istòria, dins lu stile que volem, poësia, roman, novelas agropadas, autò-ficcion, teatre, raibaria o un policier coma decidí de iò far. Chaussisí una enquesta au temps de l’atge-mejan. A la desbuta de tot, i a un rei que balha una corona de perla ad un chivalier valhent sus lu terrenh a la guerra. Eu li damanda de la porter per amor per se, quò que fai que la reina iò pren mau e decida de tuar lu chivalier.

— Entau, d’un zau sec e breu.

— Non, pas de costeu dins lu dos, la reina l’estofa mai una perla, un pauc coma vòstra mòrta de la Rochela. E aquò iò sabiá pas vos jure.

— Sonià, t’arresta còp-sec, se dins la sega i a un tren que arriba d’ente sabe ieu perque ‘quò fai ben de metre un anacronisme, per lu còp, vau me far de las eidèias.

— Mas non, mas non, qu’es pas tant complicat qu’aquò. Adonc, la reina tua lu chivalier, e dès lu prumier chapitre, iò dise, afe, iò laisse entendre sens clarament iò dire, autrament quò serv a res qu’escrivesse 50 000 mòts. Mas, me, coma sei l’escrivana, dise que la reina es ad una messa dau ser quante arriba lu murtre. ‘Donc, la reina que tot lu monde suspiciona, dise clarament que ela pòt pas estre au forn e au molin. Ne’n fase una tipessa que degun pòt veire ne’n pintura. Los quite monges que pertant, de menar l’enquesta deven far en sòrta que ela siguesse pas inquietada. Son aquí per protejar la stabilitat dau poder reiau. Dau còp, fase venir daus trobadors per menar una enquesta paralela, son ilhs que van desmascats la reina.

— E be, dija me, e fau contar tot aquò sus quantben de pajinas, 300 ?

— Non, 50 000 mòts, quò fai 170 pajas. Mas pòdem far los rebeus, i a las reglas e l’esperit de las reglas. Coma me iò diguet una vetz Claudia Pelhon, una amija bloguidriça « vau mielhs estre bela e rebela que vilana e revilana ».

— Paubra pita. E coma tu fas per reüssir de far creire que la reina es ente ‘la es pas ? Perque ne’n sem un pauc aquí n’autres. Am una blonda mai daus piaus longs o un maricaud que se fai passar per una blonda, sabem pas ente eu, o ela, se troba e aimariam zò saber.

— Quite de ne’n contar un pauc, de me trompar, escriguí que tot lu monde la viguet intrar dins la gleisa, que dins ‘quela gleisa forçament tant negra que dins lu cuòu dau lop, dins ‘quela ‘gleisa la cort aviá un espací per ela tota sola dins una mezzanina. Adonc tot lu monde present la viguet intrar e montar, mas despui lu desbas degun auriá poguet jurar que ela i restet. Sauv que tots vesen sos gants que despassan dau balcon. E vertadierament, ela eriá aquí ad aqueu moment. Mas ela realiset que qu’es la fin de la guerra e dau mesma temps, qu’es lu temps d’una festa regionala, quò que fai que ela se troba soleta sus la mezzanina. Es entau que ela pòt davalar discretament, prener un chavau e anar a l’auberja tuar lu chivalier per una escorchiera. Degun la vei perque tot lu monde es dins la rua principala a far las corsas. Ela tua lu tipe e s’entorna. Critiquetz me pas ! Es pas l’intriga dau sègle.

— Qu’es mai-que-mai que ‘la ‘guet beucòp de chança ‘quela reina. Anar a la messa mai l’enveia de tuar quauqu’un, s’avisar que i a pas grand monde, daissar un pitit quauquares per far creire, trobar un chavau, traucar la vila, tuar e s’entornar sens se far veire, surtir de la messa sos gants a la man.

— Urós asard, tot simplament. Perque que quò seriá pas de creire ?

— Ò li ai ditz ‘mercres, que dins la vertadiera vita quò pòt pas arribar, una tala chausa. Mas tant parlar aus murs.

— Atz rason per ‘queu còp mon Alan. Sabem que lu asard, las coïncidenças, dins nòstre trabalh, quò eisista pas. Mas, pòdem maitot nos inspirar de la ficcion, per eisemple, trobe que lu chivalier mòrt sembla un pauc la nòstra Anna, inversada, perque qu’es ela la banarda. La reina poriá estre la blonda aus piaus longs, mas beleu que nos fau damandar a la nòstra Sonià lu nom de la blonda ? E d’ente venen sos gants ?

— ‘Restatz ‘quí Silvana, la vejanta es mòrta ela-tot, paubra femna, quò ditz lu Piarron, e taschatz de pas tochar un piau de ma Sonià.

— Marces mon grand, per totjorn i a una plaça per te dins mon cur, mon chivalier a me.

— Mas, i pensa mai ‘quela reina que vai vista d’un endrech l’autre, diguet Alan, atz contròtlat los bilhets de la Fontanilhas, perque per venir a Lemòtges… non, me’n conte… ela ven d’Orleans, i a qu’una linha de tren.

— Te’n fai pas, ela nos montret daus bilhets compostats. Qu’eriá malaisat per ela perque ilhs li servan de marca paja e que dau còp, nos nos trobatem mai una vintena de bilhet, mesma daus ancians coma dau mes de febrier. Viguetem lu Orleans – Chasteu Ros que ela passet la nuech a la gara.

— Ela nos contet « coma una mens que res » mas li damandetem pas los bilhets.

— Vesetz, qu’es aisat de laissar pardre un indicí, adonc mon istòria es beleu pas tant necia qu’aquò ajutet Sonià. Mas d’enquera ‘na vetz, qu’es lu chamin que compte, las intencions. E puei lu tipe que farjet lu concepte dau NaNoWriMo iò ditz se mesma « de la quantitat, la qualitat vendrá apres » o quauquares entau. Los americans son pas tant formalistes que vos, aürosadament, entau fasent ilhs fan, e quante davalan, se tornan quilhar de’n pè mai l’eisperiença de la davalada. Apres per lu nombre de mòts, migretz pas ! Compte jaspir daus bocins de l’actualitat per emplir l’istòria, o per eisemple los pitits rens que vos tomban dessus, coma ‘queu mandin… Jan la Critica, sens te comandar, balha me mon sac. ‘Queu mandin, quante aní far sinhar lu libre per Alan, o b’etot au moment de l’entreten que parletem un moment totas doas l’Amelia e me, repartissí mai un papieron qu’eriá pas lu meu. Per me, qu’eriá un papier de res, mas beleu que per ela, pòde pas saber, d’autan mai que au mitan de las datas eriá marcat un haiku, sabetz los pitits poëmas japones ne’n 17 sillabas e persentats sus tres linhas. Ne’n lu li tornant, disí a la Amelia que se ela me’n balhava lu drech, ‘queu haiku, lu metriá emb plaser dins mon NaNoWriMo. Ela ‘gaitet lu papieron e me’n eispliquet l’istòria. A Orleans, ela s’aperceguet qu’ela aviá perdut son calendier, e lu sòu papier per li ‘pelar sas datas apres Orleans, qu’es la directritz de la libraria d’Orleans que lu li balhet, la vòstra madama Fontanilhas. Qu’eriá pas complicat ne’n mesma temps, ela sinha los libres dins las vilas lu long de la linha dau tren, Orleans lu dimars, Vierzon lu ‘mercres, Chasteu Ros lu dijous e Lemòtges lu ‘vendres. La darniera data marcada dessus lu papieron eriá per Lemòtges. La segua de son periple sinhataire es dins l’autre sens, crese que ‘la me diguet que ‘la montava de Caurs per Briva, puei Perigús, Bordeu, e apres, ne’n sabe res, d’autan mai que son pas mos afars. Per ne’n tornar au poëma, La Amelia pensava que lu haiku eriá beleu de la directritz perque ‘la la viguet tirar lu papier de son eisemplari de « Petronilha ». Qu’eriá coma un marca paja. ‘Tendetz v’autres, vei-lu-quí.

E apres ‘ver surtit un papieron vert botelha, e apres l’aver desplejat coma ‘na carta rotiera, Sonià comencet de legir lentament :

Sabe tot, aura

Mesma quante van florir

Mas crisantemas.

Alan eschapet daus màs, màs, màs ! Tòst seguit de l’inspectritz que diguet ela-tot mamesar. Fai veire ‘queu papieron que iò vise. E, la faça blancha coma se ‘la ‘viá vuda ‘na torna, ‘la tardet pas a lu balhar au Alan que ne’n tirava una lonja entau s’etot. Còp sec eu se metet de fotografiar lu haiku, un còp, dos còps avant de l’envoiar per textonet.

— Per mon arma ! Qu’es pas v’rai quò-quí !

— Podetz nos eisplicar tots dos ? Silvana, se us platz ?

— Sonià, vòle te bischar.

— La gent van se dobtar de quauquares Silvana. Emai quò siguesse possible aura, compte pas me maridar, mesma mai ‘na goiata, mai-que-mai que sem pas fiançadas totas doas.

— Migra pas p’ita, ai mon òme, e per lu maridatge, i pense mesma pas. Mai seriosament, ‘nam far sens esperar los resultats dau labò perque songe, merce a tu Sonià, qu’am nòstre ‘vendres apres mieijorn per arrestar la persona copabla daus dos crimís. »

~ ~ ~

Darrier tant de contravents barrats, lu diable se riscaria pas de venir pardre son temps. Un escurou passet d’un costat de la rua l’autre. Eu davalet lu long d’una gostiera d’aicí lu trepador, puei prenguet coma la pausa avant de fure davant lu bruch que montava la pita còsta.

‘Quò fasiá chaud per una desbuta de novembre, chaud mai un pitit vent en queu desbut d’apres mieijorn, un vent que peinava de balaiar las fuelhas mòrtas que trainavan en pauc pertot.

‘Quò virava sec avant de ‘trappar la rua montanta. Lu paneu d’arrest portava las traças de las dificultats encontradas per quauquas camionetas a saber freinar quante qu’es d’enquera temps. Los capòts se vesian pas darrier lu bocin dau mur, mas lu bruch faguet se virar tot parrier los rideus de la bastissa, e los òmes e femnas de l’òrdre chabavan de surtir que la pòrta eriá duberta, e sus lu bassuelh, la familha Fontanilhas.

— D’enquera v’autres.

— Ò prenatz pas entau, emai ‘quò siguesse la darniera vetz que venen.

— Intratz !

E tota l’esquipada entret, los dos policiers de La Rochela, Silvana e Alan, los dos gendarmes de Sent Junian, Piarron e Severina, sens obludar la Sonià qu’aviá prometuda de se far tota p’ita.

Tot ‘queu monde se sietet faça aus Fontanilhas, sauv la Silvana que menava la dança.

— Ai una istòria de vos contar madama Fontanilhas, vau iò far coma iò crese. Pòde m’enganar dins quauques detalhs mas me songe que seretz aquí per me destrompar.

‘Quela istoria comença i a 5 ans d’aquò. Lu temps de jornadas consacradas au Japon.

Encontretetz ad aquela epoca monsur Labecqua que fuguet vista vòstre amant. Qu’eriá un grand amor, beleu pas dins la legalitat, dins l’òrdre dins luquau vivetz. L’amor, quò se comande pas. Un amor mesma que vos aidet de surtir de la despreission ente vos vos languissiatz apres ‘ver perdut un eifant e apres aver apres que vòstre òme eriá pas un angeu. Tornetetz mesma trobar un trabalh, dins un domení qu’eriá per vos plare.

Un temps sonjetetz dubrir una seconda botica dins la vila ente viu vòstre amant, La Rochela. Un jorn que fasiatz de las recharchas per una locacion, i a beleu 2 o 3 ans, tombetetz sus monsur e madama Labecqua. Aquí, un còp de mai l’amor vos marmusa de las chausas a l’aurelha. Tombetz amorosa de madama Labecqua ‘questa vetz. Qu’es vòstre drech, sei pas ‘quí per jutjar. Nòte solament de las doas o tres vetz que nos diguetetz aver vuda ‘quela paubra Anna Labecqua son de multipliar per un bon cent. L’amor mai d’una vetz comanda e qu’es beleu la mesma madama Labecqua que vos incitet de publiar vos haiku dins un libreton.

Qu’eriá coma se lu languissament eriá cuat per un bon bocin de temps. Mas, lu temps passa e, madama Labecqua vos damanda de mai en mai suvent de laissar vòstre òme per venir viure coma ela. Que per ela, los rendez-vous dins l’ostelaria, quò ‘nava qu’un temps. Per vos, la situacion presenta eriá pertant un equilibre, freule, mas bassetz satisfasent. Nòtatz be que prenguetz ‘na risca granda de la menar dins la mesma ostelaria ente son òme e vos vos rendetz tots dos.

I a beleu tres mes d’aquò, madama Labecqua encontret una vejanta a Esgolesme, Maëlina Campanys, e fuguetetz pus la sola femna dins sa vita. Ela prenguet la mesma risca que vos e ela la menet dins lu mesma ostel. Emai la regla dau personau siguesse de pas tròp regardar la clientela, setz totjorn venguda testa nuda, retenguda, ben ‘bilhada per monsur, un pauc pus passa partot per madama. Per pas se trompar, ela preniá totjorn la chambra 19 per Maëlina, la 18 per vos. Aprenguetetz aquela seconda relacion i a quauques 15 jorns, 3 setmanas, e aquí, non pas iò dire, non pas ne’n parlar, non pas far una scena, escriguetetz dins son jornau intime « sabe tot » sens obludar d’imitar son escritura.

Anna eriá bassez impressionabla, quò que faguet que de veire daus mòts de sa man dins son caier sens saber coma erián arribats aquí la bloquet un moment. Apres aver figornhat un jorn dins ‘queu jornau, Cristian Labecqua interpretet ‘queu « sabe tot » coma un sinhau que Anna sabiá per v’autres dos, e, beleu mai beucòp de laschetats, eu vos eispliquet que vòstra relacion ‘nava beleu se chabar, probablament dès que la Anna s’entornará d’Anglaterra.

Vòstre òme ne’n vacança a Sent Junian, invitetz Anna a passar chas vos son viatge ‘chabat, mas ela diguet que son òme l’esperava meijon, mas quante Cristian se perpauset de passar la nuech chas vos, ‘quela nuech dau dijòus 30 au ‘vendres 31, comprenetz còp sec que l’ostelaria eriá estada servada, mas pas la chambra limerò 18, qu’eriá la 19, la desclinason de la p’ita bruna !

Quò que nos trompet, a la desbuta, que pensiam que Maëlina eriá blonda. Afe, me songe que ‘quò que precipitet vòstre enveia de ne’n ‘chabar un bon còp, quò fuguet quante lu mesma Cristian metet un punt finau a vòstra relacion ‘queu mesma ser. De segur, dins ‘queu cas pòdem restar companhs.

Coma eimaginetetz far, iò sabe pas, mas desjà, lu mandin, lu Cristian daisset un pochon chas vos, un pochon mai las novelas edicions dau Matsumoto, los libres sus los bonzai e una d’aquelas pitas botelhas de lemonada.

Prenguetetz nonmàs la botelha, sens ne’n saber tròp de que far, los libres erián pertant estats mai aisats de pausar ad un endrech per lu far acusat, mas passam.

Setz a la libraria lu mandin ente i a ‘na festa per Halloween, e avant de pertir a mieijorn, vos trompetz de sac, prenetz un ente i a daus pelhons, tròp tard, eu es dins la veitura, coma la vòstra valisa. Son las vacanças de ser.

A la gara daus Aubrais, ente apres minjar atz acompanhat Cristian Labecqua, achaptatz vos bilhets per Lemòtges e Sent Junian, coma i a beucòp de manipulacions de far perque qu’es una dimenjada de congiers, quò vos pren mai de temps que per Cristian, que se comanda lu prumier tren per la Rochela. Entau fasent, vesetz vòstre ancian amant segre lu colidor umide e fred d’aquela gara per prener son tren. Sens vos dire au reveire. Vos vos sentetz abandonada, sola.

Còp sec, damandet lu mesma bilhet e aquí, comprenetz tòst que lu prumier bilhet perpausat per la vendosa fai passar per París, quò qu’eriá una bona chausa per monsur Labecqua que sas lampas l’esperavan dins un boticon. Veiquí los orarís dau tren que prenguet monsur Labecqua :

13:35 Los Aubrais > París Austerlitz 14:36

16:12 París Montparnassa > La Rochela 19:26

Vos, atz pas enveia de montar a París per descendra a La Rochela, e mai-que-tot, comprenetz que de partir una ora apres seretz ‘ribada ‘n’ora avant :

14:42 Orleans > 16:03 St Peire – St Peire > 16:54 Peiteus – Peiteus > La Rochela 18:26

La companhia daus chamins de far es desjà una meravelha de poësia per lu pretz de paiar, ela visa lu pretz Nobel per sos orarís.

Dau còp, ne’n mai de vos bilhets prenetz ‘quilhs d’aquí. Quò vos en fará totjorn mai de montrar au contraròtlor se i a mestier, e los compostetz, sauv me pense lu Lemòtges – Sent Junian, es una intuicion personala.

Pense mesma que telefonatz a l’ostelaria mai un portable per saber se madama Labecqua eriá ‘ribada. La persona vos diguet que p’una reservacion eriá estada facha ad aqueu nom. La colera es pas bona conselhera. Beleu un quart d’ora apres, telefonatz desempuei las cabinas de la gara per simular una reservacion e damandatz coma fan la gent per recuperar un code obludat. Quò se fai per textonet, mas aguetetz paur de passar un noveu còp de fiu mai vòstre portable, paur qu’i aguesse una reconaissança de limerò, e sem jamai tròp prudent, qu’es l’escòla de vòstre grand.

Prenetz lu tren per La Rochela a 14 oras 42, vos mai vòstra valisa, mai lu pochon emplit de pelhon. Per un còp, lu tren es a l’ora au despart e a l’arribada. Una demiei ora de marcha e ‘ribatz vers 19:00 devant la porta de l’ostau, emperucada, perque qu’es vos que portetz la peruca dins aquela istòria, setz davant l’ostel e damandatz lu code de la chambra 19.

Òo ! Coma la Anna deu iò regretar d’estra tant organisada e de tojorns balhar sos utilhs memò-tecniques. Me permete aquí un meschaënt juòc de mòt per la defunta, mas dins la mesura que lu 17 es lu limeró de rua dau còble oficiau, lu 18 e lu 19 erián las desclinasons de sas relacions en defòra dau còble, coma de las desclinasons de latin. Pause aquí lu barradon sus mon apartat.

Los nauts talons chauçats, la rauba mesa, aquò chanja de la parisiena, coma setz chafrada. Aürosadament, i a pas 3 km de far, nonmàs quauques pas.

Una vetz dins l’ostelaria, sabetz ente esperar Anna. Crese vertadirament qu’aiatz pas l’enveia de la tuar, nonmàs li far paur. Es perque restetz dins l’ombra, atz mes los gants d’aviator de vòstre pair, quò qu’eispliquet lu probleme de las marcas que los gants d’aviator an pas de cotura aus dets. Una specialitat de Sent Junian, l’aprenguí dins una visita de la ciutat.

Aviatz enveia de far paur e quò manquet pas, Anna, qu’arribet dins lu mesma tren que de costuma, lu mesma tren que son òme, ela intret dins la chambra e fuguet tòst espaurida. La cresetz capabla de cridar adonc la trapetz a la gòrja. Calmada, ela vòu beure. Volontat o pas, ‘natz dins la peça d’aiga per emplir lu botelhon de lemonada.

Nervositat, lu boschon davala. Accident, o pas, balhatz la botelha ente es restada la pita bilha… E Anna beu d’aicí s’estrangliar davant vos, e vos fasetz res. Beleu mesma que fuguissetz. Sei pas segur de mon raconte, fase una descopa coma per eisplicar un filme.

Un pauc apres, veiquí qu’arriba Maëlina. Ela rintra dins la chambra. Setz beleu d’enquera aquí. Davant son amija mòrta, la goiata es chucada e ela resta picada, espaurida.

Fusinatz dins son sac e ne’n tiratz un botelhon d’alcòl. La fasetz beure e constatez que ela es pus dins un estat de normalitat. Decidetz de pertir avecque ‘quela goiata, sabetz pas ente mas fau fure d’aquí. Decidetz de tirar la pòrta de la pèça sus la Anna, beleu mesma sens li dire au reveire.

La jouneta a vostre braç comença de desparlar, adonc la fasetz beure e beure e beure. Que ‘la desparlasse e la gent pas tròp curiós se faran tòst vista una eidèia. L’ambiança es a la festa en queu ser d’Halloween, e vos, voletz fure la gent urós, voletz vos tirar d’aquela vila ente Anna es mòrta.

Trobetetz la veitura de la Maëlina, beleu la forcetetz de vos dire coma ‘la venguet. Prenetz la veitura e reussiguetez de la far pertir, mas sabe pas de quala maniera ?

— Dins la Rochela, ai sonjat un moment de me gietar dins la mar. Reussiguí pas a la trobar que tota son aiga me passava davant los uelhs. E la gent de nos crotzar e de cridar au bonur. V-òc-es damandí a ‘quela paubra filha coma ela eriá venguda e mai-que-tot ente eriá sa veitura. Lu sistemi anti alcòl bloquet un temps la veitura, mas mon filh m’aviá montrat coma far per destracar los orodators mai un pòrta-onda. Fau envoiar un textonet au relòtge que balha l’ora, e jurt’avant la responsa, fau pausar lu telefòne sus lu paneu de comanda, aquò fai se desreglar la machina.

— E vos veiquí pertidas totas doas per Esgolesme. Perque Esgolesme, beleu per vos gietar totas doas dins la Charenta ? ‘Lumar lu fuòc chas la Maëlina ? Atz pas begut de tròp, vos, e sabetz que vos fau estre a Sent Junian a 9 oras.

Decidetz de prener lu tren. Beleu mesma per Lemòtges, sauv, sauv, sauv que qu’es una dimenjada de Tots-Sents, adonc, los trens son pas tant nombrós. Quante comandetz, me songe que per vos qu’eriá un Esgolesme – Sent Junian, per la Maëlina, Esgolesme – Lemòtges e que ‘la s’i perda. Mas, veiquí que lu tren es annoçat e que « l’amija » fai de las connarias dins la gara, quò será dos còps lu mesma bilhet. Los compostet e, la sega de mon soschament de totaura, compostetz a Esgolesme lu bilhet Lemòtges – Sent Junian. Dins lu pitit tren, Maëlina mena la javanha, quò fai res, improvisaretz. Lu temps que ‘la marcha badar dins los chiadors, dins lu cabàs que recuperetetz de la Anna, metetz un libre dau Matsumoto, de bana coma la botelheta de lemonada. Entau, apres lu programme de l’erpausicion sus la taula dau liech a l’ostelaria, semenatz daus indicis coma per far accusar vòstre, aura, ancian amant.

Jurt’avant Sent Junian, comprenetz que i aura pas dos trens per se crosar, fau un còp de mai improvisar. D’en prumier, faguetetz s’esvedelar Maëlina dau tren, puei la daisset a la gara non sens l’aver d’enquera facha beure. Atz gaitat los orarís dins lu ala de la pita gara, i a pas de chamjament, lu tren de las 9 oras será aquí e vos fau trobar coma estre dedins, o iò far creire. Coneissetz l’istòria dau Matsumoto, adonc sabetz que de chamjar de gara pòt balhar lu change.

Sent Brecí es a mens de 5 km, qu’es res per vos que setz bassez sportiva, mesma mai vòstra valisa. A Sent Brecí, ‘quò marda completament. I a pas de tren queu jorn de Tots-Sents. Atz desjà laisset los nauts talons per las chauçuras de marcha, laissetetz lu pochon mai la rauba dins una pobela, perdetetz sens iò voler lu bilhet de tren, mas quò fai res aura. Pertant, deve vos dire que qu’es ‘queu bilhet de tren que me faguet pensar que l’improvisacion eriá granda, emai siguessetez dins un luòc que conneissetz. Aquí, quò que se passet es un misterí per me, atz de las erplicacions de balhar.

— Per mon bonur, una veitura passet davant la gara. La gent an creguts me veire surtir de la gara e per far aisat, me perpauseten de me menar a la gara de Sent Vartunian. Enteu poguí montar dins mon tren, per far creire, diguet la votz blancha d’una femna qu’oblidava aura de far la fiar.

— Aürós asard, madama Fontanilhas. Un asard coma quò se’n vei nonmàs dins los romans qualifiats de gara, me perdonaretz mon meschaënt juòc de mòt. Lu tren que setz dedins arriba, vòstra filha desempuei lu quai vos crida quante davalatz. Fasetz un trabalh respectuòs devers lu teoreme dau Matsumoto per la pertida paufinhatge d’alibi, mas, i a un mas, Maëlina es d’enquera defòra sus lu quai en faça, e ela sembla vos far sinhe coma vos voler quauquares. Es quò que, mesma sens los talons, la peruca e dins de las malinas diferentas, ela vos reconeis, es quò autra chausa.

Ela sembla voler vos segre. Decidetz de passar per lu costat de la gara, ela trauca la gara e s’entraupa dins las pòrtas automaticas que la fan sautar defòra davant la gara. Mai-que-tot, la chaënça es de vòstre costat. Ela davala darrier la veitura de vòstre marit. E aquí, ni un ni dos, non pas li dire de s’arrestar dins sa manòbra, vos li faguetz daus sinhes per lu far cular. Apres aver semenar daus indicis per far condamnar Cristian Labecqua, setz presta per far condamnar vòstre òme. Se, beleu inconsciament, o per vos portejar, eu obluda que dins la posicion de la gara e de la veitura, lu soleh es dins vòstra eschina, autradament dich, sabetz quò que fasetz. Madama Fontanilhas, setz un monstre. Veiquí l’istòria que vau contar aus jutges, vos laissarai completar los bocins pas pró clars.

— Coma trobetez ? quò ditz lu Piarron admiratife.

— Deve dire que longtemps ai pensat que qu’eriá Cristian Labecqua, mai un complice. Quò que me faguet ‘restar de iò pensar es la peruca trobada a Sent Brecí, un luòc tròp eslunhat per quauqu’un qu’auriá preparat un murtre, mas, ne’n legissem tant dins los jornaus. Vos damandatem, me o lu Alan, se madama Fontanilhas aviá balhat tots los bilhets, de veire vòstra testa, comprenguí que qu’eriá grán estat lu cas, d’autant mai que i aviá mai d’un bilhet. Damandí au chap de gara, se lu contraròtlor aviá nòtat un chause estranh dins lu tren, eu se tornava ‘pelat de res. Crese que mai una fotografia, eu auriá tornat coneitre nòstra persona. Madama Fontanilhas, podetz nos menar vòstra legida actuala.

— Qu’es pas la pena de verifiar, i a be lu bilhet qu’eriá estat compostat a Esgolesme. Atz rason, l’oblidí de’n prumier. Fuguí controlada a la montada de Sent Vartunian. Qu’es pas interdit de compostar ad un endrech e de prener lu tren alhor. Quau que siàia, lu tipe me faguet paur, troblada, desboirí tot dins mon sac e lu tiquet se conhet au fin fond de mon sac a man.

— Fin finalament, qu’es lu programa de vòstra libraria, lu papieron balhat a la Amelia Nothomb que fuguet vòstra fauta la pus granda, mai-que-mai d’aver obludat i aver nòtat ‘queu haiku :

Sabe tot, aura

Mesma quante van florir

Mas crisantemas.

La chaënça de pas creire qu’aguetetez despuei la desbuta d’aquela istòria aviá una fin, una fin dins ‘quelas tres linhas.

Tres linhas que degun poviá sonjar veire venir jurtà Lemotges dins los afars d’una escrivana, que ‘quela escrivana ‘nava balhar lu papieron a una goiata que fai la jornalista, e per ‘chabar que ‘quela jornalista eriá convidada a minjar coma los policiers que menavan l’enquesta.

Deman lu labò vai nos tornar l’analisa grafologica dau papieron e ai p’uns dobtes sus la resulta.

Far los A ne’n ‘na sola bocla es pas ‘na maniera aisada de controtlar, mai-que-tot quante um escrís sens fialat dins lu jornau d’una amija intima.